Son dönemde döviz üzerinden limit ve randevu sistemine dönüşen sistemde, bankadan kredi çekememe noktasından mevduat faizlerindeki gelişmeler de dikkat çekiyor. Seçim sonuçlarının uzaması sistemik sorunları görünür kılarken, seçim sonrasına ilişkin belirsizliğin sürmesi nedeniyle piyasalarda dengesizlik yaşanması kaçınılmaz. Cari açıkta büyüyen sorun, uluslararası kuruluşların ve analistlerin uyarılarda bulunmasına neden oluyor. Uzmanların ve yatırım kuruluşlarının değerlendirmeleri de birbirini takip ediyor.
Kredi derecelendirme kuruluşları, ekonomi yönetiminin aynı politikaları sürdürmesi halinde seçim sonuçlarına ilişkin tahminlerini “sürdürülemez” olarak sıraladı.
Financial Times’ın Türkiye ekonomisine ilişkin tahminlerinde “Kredi derecelendirme kuruluşları uyarıyor: Erdoğan’ın “sürdürülemez” para politikaları Türk lirasını daha da geriye itebilir. Türkiye ekonomisinin yumuşak karnı cari işlemler açığı 40 milyar doları bulabilir. Kapatmak için takviye gerekebilir.”
Fitch Ratings’ten Erich Arsipe, Türkiye’nin yılın ilk çeyreğinde rekor kıran 24 milyar dolarlık cari açığını “büyük sorun” olarak nitelendirerek, genişleyen açığın finansmanı için milyarlarca dolara ihtiyaç olduğunu sözlerine ekledi.
Arispe, seçimler nedeniyle büyüme odaklı yönetimin de rezervler üzerindeki baskıyı “son haftalarda önemli ölçüde” artırdığını belirtti.
HSBC müşterileri tarafından geçtiğimiz günlerde gönderilen bir notta, Türkiye ekonomisindeki “zayıf noktalardan” birinin cari açık olduğuna işaret edilirken, “yakın vadede iyileşme emaresi yok” denildi.
“Çoğunlukla rezervlerle finanse edilen bu büyüklükte bir açık sürdürülemez. TL’nin değer kaybetmesi şeklinde yankı uyandıracağını belirten HSBC raporunda TL’de yüzde 18 değer kaybı ile dolar/TL için de 24 lira beklentisi vardı.
Döviz kurunun 27 TL’ye çıkma ihtimali de vurgulanırken, bankacılık sistemi için yürekler serpildi.
Barclays’ten Ercan Ergüzel önümüzdeki 12 ayda cari açığın 40 milyar dolara çıkacağını ve Türkiye’nin bu açığı kapatmak için yaklaşık 30 milyar dolara ihtiyacı olduğunu söylerken, “hata ve noksan kalemini” öngörülmediği için farklı tutuyor. .
Ergüzel’in hesabındaki altın rezervinin 15 milyar dolar kullanılabilir seviyede olması dikkat çekerken, “İstikrar sağlamak çok zor görünüyor” sözleri de dikkat çekti. eskisi gibi ‘dost ülkelerden’ geliyor.
Goldman Sachs: “Şu anda TCMB’nin öncelikli kaygısının sistemdeki sızıntıyı önlemek ve lirayı sabit tutmak olduğunu söyleyebiliriz.”
Goldman Sachs ekonomistleri, hem TL hem de döviz mevduatındaki düşüşün ‘ikinci tur seçimler öncesi fonların yüksek belirsizlik altında sistemden ayrıldığına işaret ettiğini’ belirtti.
Bloomberght.com’un haberine göre analistler Clemens Grafe ve Başak Edizgil, “TCMB’nin birinci kaygısının sistemdeki sızıntıyı önlemek ve lirayı sabit tutmak olduğunu söyleyebiliriz. Bu durum hem döviz hem de nakit TL’deki yüksek primi de yansıtıyor.”
Raporda, TCMB’nin bankacılık şubesine olan yükümlülüklerindeki azalmanın “bankaların TCMB’den döviz çekme ihtiyacının” bir işareti olabileceği belirtildi.
